Ketose produceert drie hoofdketonlichamen: aceton, acetoacetaat en beta-hydroxybutyraat. Alle drie de ketonlichamen kunnen worden gemeten met verschillende methoden. De meest gebruikte methode is het controleren van de niveaus van beta-hydroxybutyraat (BHB) in het bloed. Een andere populaire methode is het meten van de hoeveelheid aceton in de adem. Een derde methode is het meten van de acetoacetaatniveaus in de urine. Van deze, tzijn de BHB-niveaus in het bloed de meest nauwkeurige, vooral voor het volgen van veranderingen in de productie van ketonlichamen in de vroege stadia van ketose.
ALLES WAT JE MOET WETEN OVER KETOSE: DE BIOHACKER'S GIDS VOOR KETOSE.
Meten is niet absoluut noodzakelijk. Het biedt echter wel een meetbare indicatie van de activatie van ketose en kan een morele boost geven om door te gaan met het dieet, vooral in situaties waarin de motivatie laag is.
1. HET METEN VAN KETONLICHAAMNIVEAUS IN HET BLOED
Ketonlichamen (BHB) in het bloed worden op dezelfde manier gemeten als bloedsuikerniveaus, met een vingerpriktest. Een speciaal apparaat kan worden gebruikt om zowel bloedsuiker- als ketonlichaamniveaus te meten uit een druppel bloed die uit de vingertop is gehaald. De metingen zijn over het algemeen zeer nauwkeurig. De nadelen zijn de hoge doorlopende kosten (de teststrips kosten enkele euro's per stuk) en het constante vingerprikken. De prijs van het apparaat ligt tussen de 20 en 50 euro. Goede kwaliteit apparaten zijn onder andere de CareSens Dual Bloedglucose- en Ketonmeter en de Freestyle Precision NEO Bloedglucosemonitor. Ketonlichaam teststrips voor deze apparaten zijn beschikbaar, waarvan de prijzen variëren tussen 3–4 euro per strip (meestal verkocht in verpakkingen van 10).
Deze testmethode is vooral effectief bij het starten met het ketogene dieet en het volgen van ketonlichaamniveaus. De meeste mensen bereiken milde ketose (0,5–1,0 mmol/L) binnen een paar dagen en diepere ketose (1,5–3,0 mmol/L) binnen 2–4 weken. Naarmate de voortgang van keto-adaptatie vordert terwijl men zich aan het ketogene dieet houdt, des te efficiënter is het gebruik van ketonlichamen voor de energievoorziening. Dit leidt op zijn beurt tot een daling van de BHB-niveaus in het bloed, en vaak worden aanzienlijk lagere waarden gezien in vergelijking met de eerste paar weken op het ketogene dieet. Dit is volkomen normaal.
2. HET METEN VAN KETONLICHAAMNIVEAUS IN DE ADEM
Als het prikken van je vingers met een naald niet jouw idee van plezier is, zijn er verschillende apparaten op de markt die aceton in de adem meten. Van alle ketonlichaammoleculen is aceton verreweg het kleinste in grootte en wordt het dus uitgescheiden via het ademhalingssysteem. Dit maakt het op zijn beurt mogelijk om ketose te meten door ademgassen te analyseren. Het meten van de aceton in de uitgeademde gassen is een nauwkeurige methode gebleken om ketose te beoordelen, zolang de test altijd op dezelfde manier wordt herhaald en het apparaat zorgvuldig is gekalibreerd voor de lucht in de kamer. Aceton niveaus kunnen ook worden vergeleken met de BHB-niveaus in het bloed.
Een studie gepubliceerd in 2018 vond ademanalysers een betrouwbare methode om de staat van continue ketose te beoordelen bij gezonde individuen die zich aan het ketogene dieet houden, evenals voor degenen die lijden aan epilepsie. Het meten van aceton niveaus in de adem kan ook worden gebruikt voor gewichtbeheer en het volgen van vetverbranding bij degenen die zich aan het ketogene dieet houden.
In het licht van deze informatie zijn ademanalysers een zeer goede, handige methode voor het langdurig volgen van het ketogene dieet, vooral wanneer het doel gewichtsverlies of het voorkomen van epileptische aanvallen is.
De vroegste en meest gebruikte acetonmeter op de markt is de in Zweden gemaakte Ketonix, die als een zeer effectief en betrouwbaar apparaat is bevonden. Als een nieuwer meetapparaat is Acetrack op de markt gekomen, dat stijlvoller en duidelijker is qua gebruikersinterface dan Ketonix. Beide zijn even nauwkeurig en gebaseerd op dezelfde methode.
3. HET METEN VAN KETONLICHAAMNIVEAUS IN DE URINE
Het meten van ketonlichamen (meer specifiek acetoacetaat) in de urine is al enige tijd mogelijk. Het wordt vooral gebruikt in de gezondheidszorg wanneer de urine wordt gecontroleerd op glucose, ketonlichamen of eiwitten. Echter, de ketonlichamen in de urine zijn niet zozeer indicatief voor ketose, maar geven eerder het niveau aan van overtollige ketonlichamen die uit het lichaam worden uitgescheiden. Dus, vooral in de vroege stadia van ketose, is het niveau van ketonlichamen in de urine meestal hoog, aangezien het lichaam nog niet keto-geadapt is. Deze methode is natuurlijk nuttig voor het volgen van het begin van ketose. Naarmate de keto-adaptatie/vet-adaptatie vordert, nemen de ketonlichaamniveaus in de urine meestal af, omdat de ketonlichamen efficiënt worden gebruikt voor energie in het lichaam.
De urinetest wordt doorgaans gebruikt om ketoacidose bij diabetische individuen te beoordelen, vooral wanneer de vingerpriktest niet beschikbaar is.
Hoe meet je je ketose-status? Vertel het ons in de reacties en deel je eigen ervaringen!